پست مدرن و تعلیم و تربیت
پست مدرن ها موضوعات درسی و مواد نوشتاری را منبعی برای نمایش ایدهها، اطلاعات و نیز جایی برای نقد و ساخت شکنی می دانند. به طور کلی پست مدرنها با جایگاه علم و دانش علمی در جهان کنونی چالش دارد. علم را نباید عامل اصلی حقیقت و یا برعکس مجموعه ای از نظرات مبهم به شمار آورد. علم در واقع تعهدی است به گفتمانی که فهم متقابل را ارتقاء می دهد. علوم مختلف همچون الهیات و تاریخ دارای روشهای مختلفی هستند، ولی هیچ کدام نسبت به دیگری برتر یا پست تر نیست. در مجموع نگاه پست مدرنیسم نسبت به علم و پیشرفت علمی اصلاح و بهسازی تئوری است. این دیدگاه به علم و پیشرفت علمی الزامهای چندی در تعلیم و تربیت دارد. (فرمیهنی فراهانی، 83، ص 147):
اول آن که چنین نگرشی، روشی برای گریز از مطلق گرایی، سلطه گری و خودکامگی فراهم می آورد، چرا که دانش علمی بر این منوال هرگز اعلام نمی کند که نهایی یا حقیقی است.
دوم اینکه دیدگاه اصلاح علم با تئوری می تواند به طور عملی و مستقیم در کار آموزش و فهم جهان مورد استفاده قرار گیرد و تلاش باید همواره در جهت اصلاح تئوری و تحقیق پاسخ بهتر باشد. پست مدرنیست ها ترجیح می دهند در بحث از موضوعات درسی بیشتر از اطلاعات سخن بگویند تا از دانش، چرا که اطلاعات جنبه موقتی دارند و دائم در حال تغییرند.
معلم پست مدرن
در تعلیم و تربیت مدرن، معلم یکی از اصلی ترین نقشها را بر عهده دارد. او مسئول یادگیری و سازماندهی محیط یادگیری است، و نیز فراهم کننده شرایطی است که به دانش آموزان کمک می کند تا به سوی هدف های پیش بینی شده حرکت کنند. (همان: 154) به طور خلاصه در این مکتب:
- معلم اندیشمندی رهایی بخش و روشنفکری تحول آفرین به شمار می آید که مشخصه هایش شجاعت اخلاقی و نقادی است. او فراهم آورنده شرایطی است که خود و دانش آموزان، تجربیاتش را بازاندیشی کنند، روابط ظالمانه را بشناسند، بیان کنند و راههایی نیز برای رفع آن ارائه دهند.
- معلمان پیشکسوتان و راهنمایانی هستند که نقش هماهنگ کننده تجارب یادگیری را بر عهده دارند. نقش آنها بیشتر آموزش «چگونه یاد گرفتن» به دانش آموزان است.
- معلمان در انگیزه دهی، تسهیل جریان یادگیری، و تسهیل خلاقیت دانش آموزان نقش اساسی دارند.
- دانش آموز و معلم با هم یاد می گیرند.
روش تدریس پست مدرن
مربیان پست مدرن به اهمیت روابط انسانی فقط از زاویه های اجتماعی نمی نگرند، بلکه آنها رابطه و گفت و گو را بنیاد شکل گیری دانش و حقیقت می دانند. روابط انسانی در رویکرد پست مدرن تحول پذیر، متکثر و پیوسته در حال رشد است. در تفکر پست مدرن، تصمیم گیری امری فردی نیست که کسی به تنهایی انجام دهد، بلکه هنجارهای گروهی، ساختار کاری، انتظارات افراد و میزان پذیرش مدیران، از جمله عوامل موثر بر پدیده تصمیم گیری در سازمان است. (همان منبع ص 170)
پست مدرنیسم و تعلیم و تربیت ما
در جامعه ای که از بخشی از آن ایلی و عشیره ای است و بخش اعظم مردم آن از دستاوردهای ارزشمند و کیفی تعلیم و تربیت مدرن بهره عمیقی نبرده اند، آیا بحث تعلیم و تربیت پست مدرن جایگاهی دارد؟ آیا در جامعه ای که عقلانیت مدرن، تولید علم و استفاده از فن آوری به مراحل عملی گسترده به ویژه در تعلیم و تربیت نرسیده و از برنامه ریزی دریس و برنامه ریزان طراز مدرن بهره مند نبوده، مردان و حتی اکثریت ها از حقوق کامل تربیتی برخوردار نبوده، چه رسد به زنان و اقلیت ها و به بحث منافع ملی، هویت ملی و اجتماعی در تعلیم و تربیت توجه جدی نشده، پیش کشیدن چنین مباحثی بی اعتنایی به مسائل مبرم تر اجتماعی نیست؟ (فانی، 83، ص 83).
نتیجه گیری
اول آن که چنین نگرشی، روشی برای گریز از مطلق گرایی، سلطه گری و خودکامگی فراهم می آورد، چرا که دانش علمی بر این منوال هرگز اعلام نمی کند که نهایی یا حقیقی است.
دوم اینکه دیدگاه اصلاح علم با تئوری می تواند به طور عملی و مستقیم در کار آموزش و فهم جهان مورد استفاده قرار گیرد و تلاش باید همواره در جهت اصلاح تئوری و تحقیق پاسخ بهتر باشد. پست مدرنیست ها ترجیح می دهند در بحث از موضوعات درسی بیشتر از اطلاعات سخن بگویند تا از دانش، چرا که اطلاعات جنبه موقتی دارند و دائم در حال تغییرند.
معلم پست مدرن
در تعلیم و تربیت مدرن، معلم یکی از اصلی ترین نقشها را بر عهده دارد. او مسئول یادگیری و سازماندهی محیط یادگیری است، و نیز فراهم کننده شرایطی است که به دانش آموزان کمک می کند تا به سوی هدف های پیش بینی شده حرکت کنند. (همان: 154) به طور خلاصه در این مکتب:
- معلم اندیشمندی رهایی بخش و روشنفکری تحول آفرین به شمار می آید که مشخصه هایش شجاعت اخلاقی و نقادی است. او فراهم آورنده شرایطی است که خود و دانش آموزان، تجربیاتش را بازاندیشی کنند، روابط ظالمانه را بشناسند، بیان کنند و راههایی نیز برای رفع آن ارائه دهند.
- معلمان پیشکسوتان و راهنمایانی هستند که نقش هماهنگ کننده تجارب یادگیری را بر عهده دارند. نقش آنها بیشتر آموزش «چگونه یاد گرفتن» به دانش آموزان است.
- معلمان در انگیزه دهی، تسهیل جریان یادگیری، و تسهیل خلاقیت دانش آموزان نقش اساسی دارند.
- دانش آموز و معلم با هم یاد می گیرند.
روش تدریس پست مدرن
مربیان پست مدرن به اهمیت روابط انسانی فقط از زاویه های اجتماعی نمی نگرند، بلکه آنها رابطه و گفت و گو را بنیاد شکل گیری دانش و حقیقت می دانند. روابط انسانی در رویکرد پست مدرن تحول پذیر، متکثر و پیوسته در حال رشد است. در تفکر پست مدرن، تصمیم گیری امری فردی نیست که کسی به تنهایی انجام دهد، بلکه هنجارهای گروهی، ساختار کاری، انتظارات افراد و میزان پذیرش مدیران، از جمله عوامل موثر بر پدیده تصمیم گیری در سازمان است. (همان منبع ص 170)
پست مدرنیسم و تعلیم و تربیت ما
در جامعه ای که از بخشی از آن ایلی و عشیره ای است و بخش اعظم مردم آن از دستاوردهای ارزشمند و کیفی تعلیم و تربیت مدرن بهره عمیقی نبرده اند، آیا بحث تعلیم و تربیت پست مدرن جایگاهی دارد؟ آیا در جامعه ای که عقلانیت مدرن، تولید علم و استفاده از فن آوری به مراحل عملی گسترده به ویژه در تعلیم و تربیت نرسیده و از برنامه ریزی دریس و برنامه ریزان طراز مدرن بهره مند نبوده، مردان و حتی اکثریت ها از حقوق کامل تربیتی برخوردار نبوده، چه رسد به زنان و اقلیت ها و به بحث منافع ملی، هویت ملی و اجتماعی در تعلیم و تربیت توجه جدی نشده، پیش کشیدن چنین مباحثی بی اعتنایی به مسائل مبرم تر اجتماعی نیست؟ (فانی، 83، ص 83).
نتیجه گیری
- لینک منبع
تاریخ: جمعه , 26 اسفند 1401 (17:52)
- گزارش تخلف مطلب